Prace dyplomowe

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

przez
5/5 - (1 vote)

Postępowanie przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów może wszcząć przedsiębiorca zagrożony praktyką monopolistyczną bądź inny organ na rzecz takiego podmiotu lub na rzecz konsumentów138. Wszczęcia postępowania może żądać również przedsiębiorstwo energetyczne, aby np.: ustalić warunki świadczenia usług przesyłowych lub „zalegalizować” swe negatywne stanowisko w stosunku do odbiorcy w kwestii odmowy zawarcia umowy.

Nie sposób zgodzić się z wyrażonym w literaturze poglądem, że Prawo energetyczne jako ustawa szczególna w uregulowanym przez nią zakresie wyłącza ustawodawstwo antymonopolowe, jako normy ogólne 139. Żadna z gałęzi gospodarki nie podlega wyłączeniu spod stosowania ustawy antymonopolowej, również w kwestii odmowy sprzedaży ciepła.

Należy jednak zwrócić uwagę, że podobieństwo uregulowań postępowania w sprawach spornych może w niektórych wypadkach nasuwać wnioskodawcy wątpliwości z którego organu skorzystać i gdzie łatwiej udowodnić swoje racje.

Aby w tej samej sprawie udowodnić stosowanie praktyki monopolistycznej, konieczne jest udowodnienie łącznego występowania czterech przesłanek:

  • pozycji dominującej na rynku,
  • faktu odmowy dostaw energii,
  • dyskryminującego charakteru tej odmowy,
  • brak alternatywnych źródeł zaopatrzenia.

Korzystna dla wnioskodawcy decyzja obu organów prowadzi do obowiązku dostawcy wznowienia dostaw. Dodatkowo w postępowaniu przed Urzędem Regulacji Energetyki zainteresowany może wnioskować o wydanie postanowienia nakładającego na dostawcę obowiązek podjęcia dostaw do czasu rozstrzygnięcia sporu. Warunkiem wydania takiego postanowienia jest uprawdopodobnienie, że przerwanie dostaw jest nieuzasadnione. Postanowienie to można wydać w przypadku każdego sporu określonego w art.8 ust. 1. Prawa energetycznego 140, a więc również wtedy, gdy poprzednio stron nie wiązała żadna umowa, a energia nie była dostarczana („podjęcie dostaw”).

W przypadku wyboru jednego z dwóch trybów postępowania wnioskodawca otrzymuje stosowne orzeczenie:

  • decyzję organu administracyjnego,
  • w przypadku odwołania – wyrok lub postanowienie Sądu Antymonopolowego,
  • w razie wniesienia kasacji – wyrok lub postanowienie Sądu Najwyższego.

Jeśli zainteresowany wszczyna postępowanie przed dwoma urzędami jednocześnie141, to może nastąpić zawieszenie postępowania przez jeden z organów na podstawie art. 97 § 1 pkt. 4 K.p.a.142.

Nielegalna odmowa zawarcia umowy sprzedaży energii najczęściej stanowić będzie naruszenie odpowiedniego zakazu stosowania praktyk monopolistycznych. Nie ma wtedy wątpliwości, jaką wydać decyzję. Nie ma zasadniczej sprzeczności również wtedy, gdy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stwierdzi, że „wprawdzie przedsiębiorca stosował zakazaną praktykę, ale podlega ona zalegalizowaniu na podstawie zawartej w art.6 ustawy antymonopolowej 143 klauzuli rozsądku (praktyki są niezbędne ze względów techniczno-organizacyjnych lub ekonomicznych do prowadzenia działalności gospodarczej i nie powodują istotnego ograniczenia konkurencji)”144.

Rozstrzygnięcia w sprawach spornych są załatwiane w formie indywidualnych aktów administracyjnych Prezesa URE lub Prezesa OKiK. Mają w tym względzie zastosowanie przepisy art. 104 kpa 145. Podlegają ogłoszeniu w Biuletynie URE, a w sprawach dotyczących ciepła – również we właściwym miejscowo Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym (art.31 ust.3 i 4 Prawa energetycznego).

Jeżeli Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Urząd Regulacji Energetyki wyda decyzje w tej samej sprawie sprzeczne ze sobą146, każda ze stron postępowania może (jeśli pozwalają na to terminy), odwołać się do Sądu Antymonopolowego, który czuwa nad jednolitością orzecznictwa. Brak natomiast podstaw do żądania stwierdzenia nieważności decyzji w myśl art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego). Wyjątkowo można dopuścić wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt. 8 K.p.a. 147.

Zasady rozpatrywania wyżej wymienionych spraw przez URE oraz UOKiK w świetle prawa energetycznego i ustawy antymonopolowej przedstawia tabela 1.

Tabela 1. RODZAJE REGULACJI OBOWIĄZUJĄCE PRZY ROZPATRYWANIU SPRAW MONOPOLISTYCZNYCH I SPORNYCH ENERGETYKI CIEPLNEJ

Rodzaj regulacji Prawo energetyczne Ustawa antymonopolowa
Podmioty uprawnione do wszczęcia postępowania – osoby fizyczne

– osoby prawne

– jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej

 – przedsiębiorcy oraz związki przedsiębiorców, których interes został (może być) naruszony przez praktykę monopolistyczną,

– organy kontroli państwowej i społecznej,

– organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów,

– organy gminy,

– powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów
Podmioty, przeciwko którym może się toczyć postępowanie – podmiot prowadzący działalność przedsiębiorcy o pozycji dominującej gospodarczo lub monopolistycznej na rynku krajowym lub lokalnym w zakresie wytwarzania i obrotu ciepłem,

– przedsiębiorstwo ciepłownicze niezależnie od posiadania koncesji
Tryb wszczęcia postępowania na wniosek strony z urzędu lub na wniosek uprawnionego
Rodzaj postępowania postępowanie administracyjne postępowanie administracyjne
Organ uprawniony do rozstrzygnięć Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Rodzaje rozstrzygnięć decyzja administracyjna rozstrzygająca spór decyzja administracyjna zakazująca stosowania praktyk monopolistycznych, mogąca zawierać:

1) stwierdzenie nieważności umów zawartych z naruszeniem zakazu stosowania praktyk monopolistycznych w całości lub w odpowiedniej części,

2) nakaz obniżenia ceny, jeśli wskutek praktyk nastąpiło podwyższenie cen,

3) zakaz wykonywania porozumienia,

4) karę pieniężną płatną do budżetu państwa.

Dodatkowe uprawnienia organu – możliwość wydania na wniosek strony postanowienia określającego z urzędu warunki podjęcia bądź kontynuowania dostaw ciepła do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu, – możliwość nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności

Sankcje za nie wykonywanie decyzji

Kary pieniężne mogą być zastosowane, jeśli przedsiębiorca:

1) nie przestrzega obowiązków – miesiąc nie wykonywania decyzji wynikających z koncesji,

2) przedsiębiorstwo zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją odmawia zawarcia umowy sprzedaży ciepła lub umowy o świadczenie usług przesyłowych

Kara nałożona na przedsiębiorcę nie może przekroczyć 15 % przychodu w poprzednim roku podatkowym, a w przypadku działalności koncesjonowanej 15 % działalności przedsiębiorcy wynikającej z działalności koncesjonowanej. Kara nałożona na kierownika przedsiębiorstwa nie może przekroczyć wysokości 300% jego miesięcznego wynagrodzenia.

Kara pieniężna nałożona na osobę kierującą przedsiębiorstwem lub związkiem przedsiębiorstw nie może przekroczyć dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia

136 Biuletyn Branżowy URE – Energia elektryczna, Biuletyn Branżowy URE – Węgiel brunatny, Biuletyn Branżowy URE – Paliwa gazowe

137 Patrz ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr.62, poz. 718).

138 W postępowaniu przed Urzędem Regulacji Energetyki nie ma takiego ograniczenia.

139 A. Lipiński,: Niektóre problemy nowego prawa energetycznego, PUC, Nr 5,1998 r.;

140 W sprawach spornych dotyczących ustalania warunków świadczenia usług przesyłania energii wytwarzanych w kraju , odmowy przyłączenia do sieci, odmowy sprzedaży lub nieuzasadnionego wstrzymania dostaw art.8 ust.1 Prawo energetyczne

141 Wydaje się, że taka praktyka jest nieprawidłowa,gdyż każdy z tych organów rozstrzyga inne zagadnienie.

142organ administracyjny zawiesza postępowanie, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz.U. Nr 30, poz.168). Tekst jednolity z dnia 17 marca 1980 r. (Dz.U. 1980 r. Nr 9, poz.26 z późn.zm.)

143 Ustawa z dnia 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów (tekst jednolity Dz.U. z 1999 r. Nr 52 poz.547)

144 H. Palarz, A. Rozwadowska: Praktyki monopolistyczne i sprawy sporne w prawie energetycznym, Gazeta Prawna z 2 lutego 1999 r.

Nowelizacja ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego

przez
5/5 - (1 vote)

Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne[1] dokonała istotnej nowelizacji ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego[2], wprowadzając istotne zmiany mające na celu stworzenie podstaw prawnych doręczania pism drogą elektroniczną.

Według nowelizowanego art. 39 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego „doręczenie może nastąpić za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług droga elektroniczną, jeżeli strona:

1. wystąpiła do organu administracji publicznej o doręczenie albo

2. wyraziła zgodę na doręczenie jej pism za pomocą tych środków”

Rozwinięcie tej regulacji stanowi art. 63 § 1, który w nowym brzmieniu

konstytuuje, iż „podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej albo za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej właściwego organu administracji publicznej, umożliwiającego wprowadzenie danych do systemu teleinformatycznego tego organu, a także ustnie do protokołu.” Z kolei art. 63 § 3a precyzuje warunki podania wniesionego w formie dokumentu elektronicznego stanowiąc, iż podanie takie „powinno:

1. być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, przy zachowaniu zasad przewidzianych w przepisach o podpisie elektronicznym, oraz

2. zawierać dane w ustalonym formacie, zawarte we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru.”

Strukturę i sposób sporządzania pism w formie dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zdania publiczne, a także warunki oraz sposób udostępniania ich kopii, uwzględniaj ąc potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa przy stosowaniu pism w formie dokumentów elektronicznych oraz sprawność postępowania, określi Minister właściwy do spraw informatyzacji w drodze rozporządzenia (znowelizowany art. 39 § 2 ustawy kodeks postępowania administracyjnego).

Kodeks postępowania administracyjnego, znowelizowany ustawą o informatyzacji reguluje również zagadnienia związane z terminami doręcza pism drogą elektroniczną. W myśl art. 61 § 3a „Datą wszczęcia podstępowania na żądanie strony wniesione droga elektroniczną jest dzień wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu administracji publicznej.” Natomiast „W przypadku doręczania pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli w terminie 7 dni od dnia wysłania pisma organ administracji otrzyma potwierdzenie doręczenie pisma. W razie nie otrzymania takiego potwierdzenia organ doręcza pismo w sposób określony w przepisach niniejszego rozdziału dla pisma w formie innej niż forma dokumentu elektronicznego.” (art. 46 § 3 ustawy kodeks postępowania administracyjnego).

Art. 57 § 5 ustawy kodeks postępowania administracyjnego precyzuje zagadnienia związane z terminami doręczania pism, stanowiąc, że „Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:

1. wysłane w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, za poświadczeniem przedłożenia, do organu administracji publicznej;

2. nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego;

3. złożone w polskim urzędzie konsularnym;

4. złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej;

5. złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku;

6. złożone przez osobę pozbawiona wolności w administracji zakładu karnego.”

Reasumując ustawa o informatyzacji nowelizuje oraz dodaje do ustawy kodeks postępowania administracyjnego szereg dotąd nienormowanych zagadnień. Stwarza tym samym podstawy prawne funkcjonowania elektronicznej administracji, poprzez możliwość doręczania pism w formie dokumentu elektronicznego do organów administracji publicznej.

[1] Ustawa z dnia 17 lutego 1960 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. 64/2005 poz. 565)

[2] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071; ze zm.)

Wstęp pracy magisterskiej z prawa

przez
5/5 - (1 vote)

Niniejsza praca ma na celu przybliżenie instytucji dóbr osobistych, przedstawienie ochrony przyznawanej im przez prawo cywilne i inne gałęzie prawa, a także poruszenie problemu naruszenia dóbr osobistych. Jest rzeczą bezsporną, że opisywana instytucja ewoluuje nieustannie, katalog dóbr osobistych poszerza się, podobnie jak dotyczący tego tematu dorobek doktryny i orzecznictwa.

W pracy swojej, oprócz literatury i orzecznictwa, korzystałam z artykułów i dokumentów publikowanych poprzez Internet, bowiem ta właśnie forma przekazu okazała się niezwykle pomocna w procesie gromadzenia materiałów, do których dostęp byłby w innej sytuacji utrudniony lub wręcz niemożliwy.

Dobra osobiste są wartością chyba najbliższą naturze ludzkiej, ich lekceważenie wydaje się niemożliwe, ze względu na ścisły związek życia, zdrowia, czci, nietykalności osobistej itp. z osobą każdego z nas. Wobec ciągłego rozwoju techniki, kultury, także prawa we własnym interesie każdej ludzkiej istoty leży możliwie najstaranniejsze zapoznanie się z tą sferą życia. Rzecz jasna praca ta nie obejmuje wszystkich aspektów naruszenia i ochrony dóbr osobistych, stanowi jednak próbę zestawienia dotychczasowego dorobku literatury ze zmianami, jakie weszły w życie w ciągu ostatnich lat i jakie ciągle mają miejsce.

Dostęp do informacji publicznej

przez
5/5 - (1 vote)

praca dyplomowa ze stycznia

Dostęp do informacji publicznej stanowi jeden z fundamentalnych filarów demokratycznego państwa prawa. Obywatele mają prawo wiedzieć, w jaki sposób funkcjonują organy publiczne, jak podejmowane są decyzje oraz w jaki sposób wydawane są środki publiczne. W Polsce prawo to zostało uregulowane w Ustawie z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej, która stanowi podstawę prawną do uzyskiwania informacji na temat działalności organów władzy publicznej oraz innych jednostek wykonujących zadania publiczne.

W kontekście globalnym, prawo do informacji publicznej jest uznawane za jeden z podstawowych standardów demokracji, wspierający przejrzystość, odpowiedzialność oraz społeczne zaangażowanie obywateli. Jest ono kluczowe dla realizacji innych praw człowieka, takich jak prawo do wolności słowa, wolności zgromadzeń oraz udziału w życiu publicznym. W praktyce, dostęp do informacji publicznej umożliwia obywatelom kontrolę nad działaniami administracji publicznej, co zapobiega korupcji, nepotyzmowi oraz innym nieprawidłowościom.

Przedmiotem prawa wynikającego z przepisów artykułu 61 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej jest informacja. Informacja staje się informacją publiczną poprzez odniesienie jej do publicznego charakteru zadań, organów, majątku lub mienia.[1]

Informacja publiczna to każda informacja o sprawach publicznych, która została udostępniona przez jednostkę publiczną lub osoby, które w imieniu jednostki publicznej wytworzyły, przechowują, udostępniają lub udzielają informacji. W Polsce dostęp do informacji publicznej jest zagwarantowany przez Konstytucję RP oraz ustawę o dostępie do informacji publicznej. Każdy obywatel może wystąpić o udostępnienie informacji publicznej, a jednostki publiczne są zobowiązane udzielać odpowiedzi w ciągu 14 dni.

Dostęp do informacji publicznej stanowi fundament współczesnej demokracji i społeczeństwa obywatelskiego. Udział obywateli w procesach demokratycznych nie może się bowiem kończyć na akcie wyborczym. Władze publiczne każdego szczebla w systemie demokratycznym muszą działać nie tylko na rzecz społeczeństwa i w jego imieniu, lecz także z jego bieżącym poparciem; społeczeństwo musi zatem być przekonane co do słuszności działań władzy.[2]

W dzisiejszych czasach dostęp do informacji jest niepomiernie większy od tego, który był jeszcze niespełna kilkanaście lat temu, kiedy to „odbiorca informacji był niejako skazany na pakiety informacyjne, które zostały dlań przygotowane; dziś – w dobie interaktywności źródeł informacji – sami odbiorcy tworzą dla siebie pakiety, złożone z tych kategorii informacji, które potrzebują i których uzyskaniem są zainteresowani.”[2]

Obowiązkiem władz publicznych jest informować o swoich działaniach. Dlatego też zadaniem państwa jest stworzenie odpowiednich narzędzi zarówno prawnych i informacyjno-komunikacyjnych aby dopełnić tego obowiązku. Istotne jest również wytyczenie granicy miedzy informacjami publicznymi a tymi, które nie powinny być ujawnianie.[3]

Pojęcie i znaczenie dostępu do informacji publicznej

Dostęp do informacji publicznej odnosi się do prawa obywateli do uzyskiwania danych oraz dokumentów związanych z działalnością organów administracji publicznej, a także innych podmiotów wykonujących zadania publiczne. Przez informacje publiczne rozumie się wszelkie informacje dotyczące spraw publicznych, w tym dokumenty urzędowe, protokoły z posiedzeń, decyzje administracyjne, raporty finansowe oraz inne materiały, które mają znaczenie dla działalności publicznej.

W Polsce dostęp do informacji publicznej jest prawem zagwarantowanym przez Konstytucję RP, która w art. 61 stanowi, że „obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne”. Prawo to jest rozwinięte przez wspomnianą ustawę, która określa zasady i tryb dostępu do informacji, jak również formy jej udostępniania. Informacja publiczna powinna być udostępniana każdemu zainteresowanemu, bez konieczności wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Znaczenie dostępu do informacji publicznej wykracza poza samą możliwość uzyskiwania danych. Wspiera on budowanie społeczeństwa obywatelskiego, umożliwia obywatelom aktywne uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji oraz zwiększa ich zaufanie do instytucji publicznych. Przejrzystość działania administracji publicznej przyczynia się do wzrostu efektywności zarządzania, ogranicza przypadki nadużyć oraz zwiększa odpowiedzialność urzędników.

Zakres informacji publicznej i jej ograniczenia

Prawo do informacji publicznej obejmuje szeroki zakres danych, jednak nie jest absolutne i podlega pewnym ograniczeniom. Zgodnie z przepisami ustawy, informacja publiczna może być ograniczona ze względu na ochronę:

  • tajemnic ustawowo chronionych, takich jak tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa czy przedsiębiorstwa,
  • prywatności osób fizycznych, zwłaszcza danych osobowych, które nie dotyczą osób pełniących funkcje publiczne,
  • interesu publicznego, w tym bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego oraz ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa.

Ograniczenia te mają na celu zachowanie równowagi pomiędzy prawem do informacji a ochroną innych wartości, takich jak prywatność czy bezpieczeństwo narodowe. W przypadku wątpliwości co do zakresu informacji, która powinna być udostępniona, organ publiczny jest zobowiązany do rozważenia, czy ochrona określonych interesów przeważa nad prawem obywateli do uzyskania informacji.

W praktyce często dochodzi do sporów dotyczących odmowy udostępnienia informacji publicznej. W takich przypadkach obywatel może złożyć skargę do sądu administracyjnego, który ocenia, czy decyzja organu była uzasadniona. Przykładem mogą być sytuacje, w których administracja publiczna odmawia dostępu do dokumentów z powołaniem się na tajemnicę przedsiębiorstwa, podczas gdy w rzeczywistości dany dokument dotyczy spraw publicznych.

Procedura uzyskiwania dostępu do informacji publicznej

Aby uzyskać dostęp do informacji publicznej, osoba zainteresowana może złożyć wniosek do właściwego organu administracji publicznej. Wniosek ten nie wymaga uzasadnienia, co oznacza, że każdy obywatel ma prawo wystąpić z takim żądaniem bez konieczności wykazania szczególnego interesu. Wniosek może być złożony zarówno w formie pisemnej, jak i elektronicznej.

Organy publiczne są zobowiązane do udzielenia odpowiedzi na wniosek o dostęp do informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia jego złożenia. W przypadku, gdy informacja nie może być udostępniona w tym terminie, organ musi poinformować wnioskodawcę o przyczynach opóźnienia oraz wskazać nowy termin, nie dłuższy jednak niż dwa miesiące. Jeśli wniosek zostanie odrzucony, organ powinien wydać decyzję administracyjną, od której przysługuje odwołanie do sądu administracyjnego.

W niektórych przypadkach organy publiczne mogą udostępniać informacje bez potrzeby składania wniosku, publikując je na stronach internetowych lub w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP). Dzięki temu dostęp do wielu dokumentów i raportów jest możliwy bez konieczności formalnego żądania, co zwiększa przejrzystość działania administracji.

Przykłady dostępu do informacji publicznej w praktyce

W praktyce dostęp do informacji publicznej jest wykorzystywany przez różne grupy społeczne, w tym dziennikarzy, organizacje pozarządowe, badaczy oraz zwykłych obywateli. Przykładem może być sytuacja, gdy dziennikarze śledczy uzyskują dostęp do dokumentów dotyczących wydatków publicznych, co pozwala im na ujawnienie nieprawidłowości w zarządzaniu funduszami publicznymi. Organizacje pozarządowe mogą korzystać z prawa dostępu do informacji w celu monitorowania działań władz lokalnych oraz realizacji projektów społecznych.

W Polsce jednym z głośnych przypadków była sprawa ujawnienia informacji dotyczących umów zawieranych przez administrację publiczną z firmami zewnętrznymi. Dzięki dostępowi do dokumentów, media i organizacje społeczne mogły przeanalizować, czy procedury przetargowe były przeprowadzone w sposób transparentny i zgodny z prawem. Tego typu działania przyczyniają się do zwiększenia przejrzystości działania administracji publicznej oraz wzrostu zaufania obywateli do instytucji państwowych.

Wnioski

Dostęp do informacji publicznej jest istotnym elementem funkcjonowania demokratycznego państwa prawa, który wspiera przejrzystość, odpowiedzialność oraz udział obywateli w życiu publicznym. Dzięki niemu obywatele mogą kontrolować działania administracji publicznej, co zapobiega nadużyciom oraz zwiększa efektywność zarządzania.

Pomimo istotnych korzyści związanych z dostępem do informacji publicznej, istnieje wiele wyzwań, takich jak odmowy udostępnienia informacji, opóźnienia w realizacji wniosków czy niejasności co do zakresu udostępnianych danych. Dlatego ważne jest, aby prawo w tym zakresie było skutecznie egzekwowane, a obywatele mieli świadomość swoich uprawnień.

W przyszłości można oczekiwać dalszego rozwoju regulacji prawnych w zakresie dostępu do informacji publicznej, zwłaszcza w kontekście rosnącej digitalizacji administracji publicznej oraz potrzeby zapewnienia większej przejrzystości w działalności instytucji publicznych.

[1] M. Bernaczyk, Obowiązek bezwnioskowego udostępniania informacji publicznej, Warszawa 2008, s. 85

[2] T. R. Aleksandrowicz, „Komentarz do ustawy o dostępie do informacji publicznej”, Warszawa 2004, s. 7

[3] J. Nasibitt, „Megatrendy”, Warszawa 1997, s. 47

Uprawnienia kontrolne Prezesa URE

przez
5/5 - (1 vote)

praca magisterska z administracji

Prezes URE jako organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności przedsiębiorcy na podstawie przepisu art.21 Prawo działalności gospodarczej, który znajduje w związku z art.50 Ustawy Prawo energetyczne odpowiednie zastosowanie. Jest to odesłanie o tyle istotne, że ustawa Prawo energetyczne nie określa uprawnień Prezesa URE w zakresie kontrolowania koncesjonowanych przedsiębiorstw energetycznych (w tym ciepłowniczych). W związku z tym Prezes URE może wykorzystywać uprawnienia kontrolne przyznane na podstawie art.21 Ustawy Prawo działalności gospodarczej do wejścia na teren przedsiębiorstwa energetycznego oraz zapoznawania się na miejscu z dokumentami tego przedsiębiorstwa[1].

W sprawach objętych koncesją, Prezes URE może żądać od przedsiębiorstwa informacji dotyczących ich działalności z zachowaniem przepisów o ochronie tajemnicy państwowej i handlowej.[2] Przedsiębiorca może odmówić udzielenia informacji, jeśli stanowi ona tajemnicę państwową, gdyż podstawą jest przepis ustawowy[3].

W przypadku tajemnicy handlowej sprawa nie jest jednoznaczna, gdyż nie ma ogólnych regulacji ustawowych o tej problematyce. Wydaje się, iż w przypadku ujawnienia informacji będących tajemnicą handlową przez Prezesa URE, ponosi on odpowiedzialność cywilną na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.[4]

Postępowanie kontrolne jest w praktyce prowadzone przez upoważnionych pracowników urzędu URE lub właściwy oddział terenowy URE, a także powierzane innym organom administracji wyspecjalizowanym w kontroli danego rodzaju działalności[5], z reguły różnego rodzaju inspekcjom, w drodze porozumienia administracyjnego, swoistej umowy prawa publicznego.[6] Należy podkreślić, iż art.21 ust.6 Prawa działalności gospodarczej jednoznacznie stwierdza o możliwości zlecenia kontroli innemu organowi administracji. Niemożliwe jest więc zlecenie dokonania takich czynności jednostkom organizacyjnym nie będącym organami państwowymi, chociażby posiadały stosowne w tym zakresie kwalifikacje.

[1] I. Muszyński, Ustawa Prawo energetyczne, ABC, Warszawa 2000 r. str.139.

[2] art.28 Prawa Energetycznego

[3] ustawa z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych Dz.U. Nr 11 poz.95 z późn.zm)

[4] ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. Nr 47 poz.211 z późn.zm.)

[5] art.21 ust.6 Prawa działalności gospodarczej

[6] M. Waligórski Nowe prawo działalności gospodarczej, Poznań, 2001 r. str.246